OzguN
Yeni Üye
Uzun yıllardır ülke basketbolunun en önde gelen kulüplerinden biri olan Türk Telekom, son devirlerde kurulan argümanlı takımlara karşın beklentileri karşılamakta zorlanıyordu. Bu yaz başantrenörlük bakılırsavi için Fazilet Can’la anlaşarak beyaz bir sayfa açan başşehir takımı, şu ana kadar dönemin en flaş takımlarından biri olmayı başardı.
Yeni başantrenörün yanı sıra takımını Tony Taylor, Axel Bouteille, Jerian Grant, Tyrique Jones, Nate Sestina, Erkan Yılmaz, Rıdvan Öncel ve Semih Erden üzere eklemelerle güçlendiren Türk Telekom, grubun neredeyse baştan aşağı yenilenmesine karşın yeni döneme kusursuz bir başlangıç yaptı.
Bu dönem EuroCup ve Basketbol Harika Ligi’nde çaba eden Ankara temsilcisi, yer aldığı her iki kulvarda da etkileyici performanslar ortaya koyuyor. EuroCup olağan döneminde çıktığı 8 maçın 6’sını kazanarak B kümesinin doruğuna yükselen Türk Telekom, Basketbol Üstün Ligi’nde ise 11 maçta 10 galibiyetle ligin doruğunda yer alıyor.
Ayrıca ligde çıktığı son 9 maçın hepsini kazanan Ankara temsilcisi, geçtiğimiz haftalarda güçlü rakibi Fenerbahçe Beko’ya Basketbol Muhteşem Ligi’ndeki birinci yenilgisini tattırarak dikkatleri üzerine topladı.
10 yıllık bir ortanın akabinde bu yıl başantrenörlüğe Türk Telekom’la geri dönen ve şu ana kadar oldukça etkileyici bir koçluk performansı ortaya koyan Fazilet Can, Eurohoops’un sorularını yanıtladı.
Türk Telekom yıllardır tezli takımlarla gayret eden bir kulüp olsa da son devirlerde bir türlü beklenen sonuçların alınamadığını görüyorduk. Siz ise elinizdeki takımla epey kısa müddet içerisinde fevkalade bir istikrar yakaladınız, bunun sırrı nedir?
“Öncelikle çabucak hemen dönemin başında sayılırız, ötürüsıyla bir istikrardan bahsetmemiz için dönemin sonunda bir kıymetlendirme yapsak epeyce daha güzel olur. Burada değerli olan nokta oyuncularımızın hepsinin fazlaca âlâ karakterli, gelişmeye açık ve konsantre olmaları. Ayrıyeten idmanlarda epey çalışıyorlar. Biz de takım olarak fazlaca çalışıyoruz, bu sebeple bir ritim yakaladığımızı düşünüyorum. bir daha de çabucak hemen hiç bir şey başarmadık. Evet, toplamda yanılmıyorsam tüm kulvarlarda çıktığımız 19 resmi maçta 16 galibiyet aldık. Fakat alınan bu galibiyetler ligi gerçek yerde bitiremezseniz hiç bir mana tabir etmiyor. Bu sebeple daha hayli yolumuz var fakat son derece düzgün niyetli, fazlaca çalışan bir takımımız var. Buna hem antrenör, tıpkı vakitte oyuncu grubumuzu dahil edebilirim.”
söylemiş olduğiniz üzere çabucak hemen dönemin başında olmamıza karşın Türk Telekom’un alanda daima belli bir tertip içerisinde hareket ettiğini görüyoruz. Oyuncular güya uzun müddettir birlikte oynuyorlarmış üzere birbirlerini son derece uygun biçimde tamamlıyorlar, bu kadar kısa mühlet içerisinde nasıl bu biçimdesine bir sistem oturtabildiniz?
“Açıkçası bu hususta kurallarımızın hayli net olduğunu söylemem lazım, hamlede ve savunmada şayet olmazsa olmazlarımız var. Bu şayet olmazsa olmazlarımızı her gün, her idmanda kesinlikle konuşup çalışıyoruz. Her ekip toplantısında kesinlikle değiniyoruz, ötürüsıyla şayet olmazsa olmaz dediğim bu hamle ve savunma kurallarını her gün aşikâr ölçüde yineladığımız vakit bu bir alışkanlık haline geliyor. Bu alışkanlık da oyuncuların saha içerisinde tepki verebilmelerini ve bir arada hareket edebilmelerini sağlıyor. O manada açıkçası şu ana kadar nitekim güzel bir gelişim süreci içerisindeyiz. Bilhassa de atakta.”
Bu dönem baktığımızda Erkan Yılmaz, Rıdvan Öncel, Semih Erden ve Berk Demir üzere yerli oyunculardan fazlaca pahalı katkılar aldığınızı nazaranbiliyoruz. Ekibinizde yerli oyuncuların katkısı ve ehemmiyetine dair niyetleriniz neler?
“Şimdi Erkan Yılmaz özelinde baktığımız vakit Erkan’ın tüm yerli oyuncularımız üzere fazlaca büyük bir potansiyeli var. Ben yazın tüm oyuncularımızla kesinlikle yüz yüze görüştüm, birebir ülkede değilsek de manzaralı konuşma yoluyla bu görüşmeleri gerçekleştirdim. Bunu yapmamdaki hedef ne tabir etmek istediğimin karşılıklı olarak anlaşılmasıydı, ortadaki inanç duygusu epey değerli. Bugün Avrupa basketboluna baktığımız vakit seçkin düzeyde hayli istikametli diyebileceğimiz pek fazla oyuncu yok, Erkan’ın seçkin düzeyde oynayabilecek bir potansiyelinin olduğuna inanıyorum. Tıpkı durum Rıdvan (Öncel) için de geçerli. Yani şunun farkındayım, bu oyuncuların hiç birine geçtiğimiz devirlerde buradaki kadar güvenilmemiş ve belli bir kredi verilmemiş. Ben birinci gün bu oyunculara topla karar vermekten çekinmemeleri gerektiğini söylemiştim. Şayet o an konumun gerektirdiği şey oyuncunun şut kullanımıysa bundan çekinmemeleri gerektiğini belirttim. Oyuncuların çembere atak etmek, şut atmak yahut ikili oyun oynamak üzere basketbolun tüm taraflarını kullanmaları lazım. olağan olarak bunu da ekstra çalışarak daha üst düzeylere getirebilirler. Bu noktada Erkan da sorumluluk alıyor, her gün daha düzgüne gidiyor. Bence fazlaca daha uyguna gidebilir, Rıdvan da birebir biçimde. Rıdvan Avrupa’da fazlaca oyuncuda nazaranmeyeceğiniz bir çabukluğa sahip, bu çabukluğu hamle ve savunmada daha verimli kullanabilir. bir daha de sabit şut yüzdesi, Closeout’lara atak ve boyalı alanda alanda gerçek sonucu verebilmek üzere geliştirmesi gereken istikametler var. Bu hususlara hayli çalışıyoruz, çalışmaya da devam edeceğiz. Tıpkı biçimde Berk (Demir) hayli potansiyelli bir oyuncu, 4 numara durumunda yapabildiği epey şey var. Biraz daha sert oynaması ve daha kararlı hale gelmesi durumunda fazlaca daha üst düzeylere çıkabilir. Semih Erden ekibimizin kaptanı, 1 yıl basketbol oynayamadı lakin bu dönem oynadığı tüm maçlarda, bakın tüm maçlarda hayli pahalı katkılar sağladı. kimi vakit iniş çıkışlar yaşayabiliyor lakin insanların bunu anlaması lazım, 36 yaşındaki bir oyuncunun bu biçimdesine uzun bir sakatlıktan geri dönüp her saniye yüzde yüz performans vermesi fazlaca sıkıntı. bir daha de Semih, oyunun kıymetli anlarında girip maçı değiştirebiliyor. Bu dönem birfazlaca maçta bunu yaptı, bizim ona karakter ve oyuncu kimliği bakımından itimadımız sonsuz. Ayrıyeten Boran Güler’e de değinmek istiyorum, o da geçtiğimiz dönem genç yaşında fazlaca önemli bir sakatlık yaşadı. Biz ona karşı sabırlı davranıyoruz ve yavaş yavaş talih veriyoruz, örneğin Trento maçında birinci beşte başladı. Yavaş yavaş müddetlerini arttırıp öz inanç bulmasını sağlamak istiyoruz. Şuna inanıyorum ki Boran bu biçimde çalışmaya devam ederse ileride hayli değerli bir kısaya dönüşecek. Türk oyunculardan randıman almak için epey çalışıyoruz, onlar da epey çabalıyorlar. Umarım bu süreci müspet biçimde devam ettirebiliriz ve dönem sonu geldiğinde yabancı ve yerlileriyle her insanın izlemekten keyif aldığı bir takım yaratabiliriz.”
Yabancı oyunculara baktığımızda ise Jerian Grant, Axel Bouteille, Tony Taylor ve Nate Sestina üzere isimlerden epey önemli katkılar aldığınızı görüyoruz. Bilhassa Grant’i bir oyun kurucu üzere kullanıp bedelli asist katkıları alıyorsunuz. Bu bahis hakkında neler söylemek istersiniz?
“Asistan koçlar, ben ve Genel Menajerimiz Başkan Külçebaş büyük bir mesai harcayarak, bilhassa transfer listemizdeki oyuncuların karakterlerine yönelik araştırmalar yapıyoruz. Oyuncuların teknik özelliklerini izlediğinizde aslına bakarsan az fazlaca bakılırsabiliyorsunuz. Ben başımdaki hamle ve savunma sistemlerine uygun, bundan da kıymetlisi oluşturacağımız kadro kimyasına uygun karakterde oyuncuları seçmek istedim. Karakter manasında şu ana kadar fazlaca gerçek tercihler yaptığımızı hissediyorum, bu epeyce memnunluk verici. Burada ben Nate’i (Sestina) aslına bakarsan Utah Jazz‘deki NBA Yaz Ligi periyodundan tanıyordum. Ayrıyeten Jerian Grant’in yetenekleri ve karakteri, kadromuza ahenk sağlayabileceğini gösteriyordu. Burada açıkçası ‘Jerian Grant’i oyun kurucu üzere kullanıyorsunuz’ demene katılmıyorum. Oyun kurucu sözünün şimdiki basketbolda artık epey fazla yerinin olmadığını düşünüyorum. Oyun kurucu yerine tahminen karar verici demek daha gerçek olabilir. Klasik bir oyun kurucu topu getirir, grubu yarı alana yerleştirir ve oyunu başlatır. Hamlenin bir noktasında top oyun kurucunun eline geri gelir ve Petar Naumoski üzere hamlenin fazlaca büyük kısmında topla oynardan epey daha farklı bir basketbol oynanıyor artık. Biz de kadro olarak daha dinamik ve tempolu oynamak istiyoruz. Bu sebeple Jerian (Grant) 2 numara durumunda oynarken karar verme noktasında bizim ana opsiyonlarımızdan biri oluyor. Bizim için asıl değerli olan husus sahanın her iki tarafını de oynayabilen oyunculara sahip olmamız. Atak ve savunmada performans verebilen oyunculara sahibiz, ötürüsıyla oyunun bir tarafınca kaytarmadan oynuyorlar. Axel (Bouteille) epeyce değerli bir şutör, Avrupa’nın en kıymetli şutörlerinden bir tanesi. Ritmini bulduğu vakit şutu el üzerinden atması bile yüzdesine hayli tesir etmiyor. bir daha de geliştirmemiz gereken epeyce fazla taraf var, dediğim üzere daha dönemin hayli başındayız. çabucak hemen bir muvaffakiyet öyküsü yaratmış değiliz, bu yüzden ayaklarımızın yere basması lazım. Güzel bir takımımız var, grup olarak hayli istekliyiz. bir daha de bir şeyler başarabilmek için önümüzde uzun bir yol var.”
Ayrıca yabancılardan Tyrique Jones da mükemmel bir dönem geçiriyor, bilhassa topu çember etrafında aldığı vakit durdurulması fazlaca sıkıntı bir oyuncu. Sizin Jones’un şu ana kadarki performansı ve potansiyeli hakkındaki görüşleriniz neler?
“Yaşlarından bağımsız olarak tüm oyuncularımız, Avrupa’nın daha üst düzeylerinde oynayabilecek potansiyele sahipler. Burada Tyrique (Jones) ile ilgili değerli bir nokta var, ben kendisiyle birinci görüştüğüm vakit da bunu ona anlatmaya çalıştım. Birden fazla kişi Jones’un geçtiğimiz dönemi İtalya’da yeterli geçirdiğini söylüyor fakat ben buna tam olarak katılmıyorum, bunu kendisine de söylemiş oldum. Pesaro forması ile İtalya’nın büyük ekiplerine karşı oynadığı maçlarda sönük kaldığını gördüm, büyük kadrolara karşı da fark yaratabildiği vakit epeyce daha değerli bir oyuncu olduğunu gösterecektir. Evet, Tyrique Jones epeyce potansiyelli bir oyuncu lakin son 2 yılda NBA yahut G-League’den teklif bekleyip Ekim ayı üzere Avrupa’ya geldi. Yani hazırlık devrini es geçerek direkt olarak maç oynamaya başladı. Bu durum bence Jones üzere oyuncuların Avrupa basketboluna alışma süreçlerini olumsuz etkiliyor. Avrupa’da oynanan basketbolu öğrenmeleri lazım, bu sebeple Tyrique’in yaz periyodunda ortamıza katılmasını fazlaca önemsiyordum. Hazırlık devri boyunca ortamızda olmasının basketbolunu olumlu taraftan etkileyeceğine inanıyordum, bunu ona da söylemiş oldum. O da sahiden çok düzgün karaktere sahip bir oyuncu, tıpkı öbür oyuncularımız üzere. İdmanlarda gelişime açık istikametlerinin üzerine çalışarak her geçen gün daha düzgüne gidiyor. bu türlü çalışmaya devam ettiği takdirde daha üst düzeylerde oynama potansiyeline sahip, çabucak hemen o da bizler üzere yolun başında.”
Bu yaz verdiğiniz bir röportajda “Ankara’daki basketbol külçeşidini bir daha canlandırmak istediğinizi” söylemiştiniz. Bilhassa son devirde oynadığınız maçların büyük kısmında salonunuzun dolu olduğunu görüyoruz, sizce Ankara’daki basketbol kültürü bir daha canlanmaya başladı mı?
“Yani mutlaka geçtiğimiz senelera kıyasla daha fazla bir taraftar takviyesi var, maçlarımıza gelen taraftarlar orada olmaktan keyif alıyorlar. Gitgide daha hayli maça katılan ve bize dayanak olan bir kitle oluşmaya başladı. Bunun artarak devam edeceğine inanıyorum zira Ankara epey değerli bir basketbol kenti. Yapabileceğimiz fazlaca fazla şey var, bu ekibin daha üst düzeylerde çaba etmemesi için hiç bir niye yok. Organizasyonumuzun bunu başaracak gücü var, taraftar potansiyelimizin yanı sıra epeyce hoş bir kentimiz var. Bunu daha üst düzeylere taşımayı ümit ediyoruz, umarım başarabiliriz de fakat şu sıralar olumlu istikamette bir gelişim katiyetle var.”
Evet, döneme şahane bir başlangıç yaptınız lakin sizin de dediğiniz üzere çabucak hemen başlarda sayılırız. Sizin bu döneme dair muvaffakiyet kıstasınız nedir, neler yaşanırsa başarılı yahut başarısız olduk diyebilirsiniz?
“Yaptığım açıklamalarda yahut verdiğim röportajlarda daima tıpkı şeyi söylüyorum. Bu dönem tek bir gayemiz var, o da her gün daha uyguna gitmek ve her gün daha uygun basketbol oynamak. Bu gelişmenin yalnızca bizim tarafımızdan değil, bizi takip eden beşerler tarafınca da görülmesini istiyoruz. aslına bakarsan bu mantaliteyle yola çıkıp her gün elinizden geleni yapıyorsanız sonuç sizi âlâ bir yere götürecektir. Biz alanda elimizden gelen her şeyi yapmıyorsak, tüm gücümüzle gayret etmiyorsak, topu paylaşmıyorsak, sert oynamıyorsak, alanda koşmuyorsak başarısız olmuşuz demektir. Başarısızlık kıstasım budur, buna örnek olarak EuroCup’taki Gran Canaria maçının birinci yarısını verebilirim. Sonunda kaybetsek bile ikinci yarıya değişik bir manzarada çıkıp 20 sayı farktan dönebilmiştik. ötürüsıyla alandaki oyuncuların isimlerinden fazla kolektif bir paylaşım ortaya koyabilmek değerli. Bu kolektif paylaşımı ortaya koyabiliyorsak başarılı olmuşuz demektir, dönem sonunda geldiğimiz noktayı daima birlikte kıymetlendiririz. örneğin sizler dersiniz ki Türk Telekom dönemi şu biçimde bitirdi ve başarılı oldu, yahut şu biçimde bitirdi ve başarısız oldu. Benim maksadım her gün daha güzele gitmek.”
Geçtiğimiz dönemi NBA’de Utah Jazz koçu Quin Snyder’ın takımında geçirdiniz. Bu bir dönemlik NBA serüveninin mesleğinize ne çeşit olumlu yansımaları oldu?
“Açıkçası fazlaca fazla olumlu yansıması oldu. Öncelikle oyuncuları daha fazla anlamam gerektiğini, onları daha fazlaca dinlemem gerektiğini ve duygusal açıdan daha sık empati kurmam gerektiğini hissettim. Lakin Avrupa’da tertip disiplinini ve teknik disiplini asla elden bırakmamanız gerekiyor. ötürüsıyla ben bunların bir sentezini yaparak oyuncularla bağlantılarımı güzel tutup bir yandan da beni takip etmelerini sağlayacak bir denklem yaratmaya çalışıyorum. Agresif, aç ve başarılı olmak isteyen bir grup yaratmak için çabalıyorum, bunu yaparken de NBA’deki oyuncuyu dinlemek ve daha düzgün anlamak üzere hususların bana olumlu katkı sağladığını düşünüyorum. Teknik bakımdan ise çalıştığım koç Quin Snyder’dı. Kendisi daha evvel Avrupa’da çalışmış bir NBA başantrenörü. Kendisi hakikaten bir dahi olarak nitelendirebileceğim, basketbol zekası dayanılmaz bir koç. Benim açıkçası en büyük şanslarımdan biri hem Zeljko Obradovic, birebir vakitte Quin Snyder üzere iki fazlaca kıymetli basketbol aklıyla çalışmış olmam. Bu iki ismin yanı sıra bir daha Igor Kokoskov’u da dahil edebilirim. Bu koçlarla çalışmış olmak benim için büyük talih, bu isimlerin yanında kendi koçluk ideolojimi oluşturabilmek benim için epeyce pahalıydı.”
Molalarda ve maç içerisinde oyuncularınıza karşı vakit zaman sesinizi yükselttiğinizi yahut kızdığınızı gorebiliyoruz. Bir koç olarak bunun hududunu nasıl belirliyorsunuz?
“Benim için en kıymetli bahis kendim olmak. Maç içerisinde, görüşmede yahut molada oyuncular benim olduğum üzere davrandığımı hissediyorlarsa benim niyetimin ne olduğunu biliyorlar. ötürüsıyla bu davranışımın kendilerine yönelik şahsi bir akın olmadığının farkındalar, en azından bunu kendi oyuncularım için söylüyorum. Hudut çizme konusuna gelirsek şayet siz kendiniz olup samimi davranırsanız bence oyuncularınız bu tutumu hissediyorlar. kimi vakit oyuncu size karşı ekstra tolerans gösteriyor zira sizin doğal davrandığınızı görüp ‘bu adam benim gelişimim için düzgün bir şeyler söylüyor’ formunda düşünüyor. Bu yaşandığı vakit oyuncuların toleransı artıyor. kimi vakit siz de oyuncunun kadro faydasına bir şey yaptığını hissettiğinizde, yaptığı yanılgının aslında olumlu bir şey yapmaya çalışırken gerçekleştiğini fark ettiğinizde daha toleranslı yaklaşıyorsunuz. Bu bence karşılıklı olarak oyuncularla birbirimizi anlamak ve samimi olmakla ilgili bir şey. Makul bir sondan çok daha doğal gelişen bir durum, açıkçası hudut şu desibeldir üzere bir şey diyemem.”
Peki sizce basketbolun yüzde kaçı taktik, yüzde kaçı irtibattan ibaret?
“Ben buna ekstra bir seçenek daha eklemek istiyorum, o da kimya. Bence kimya basketbolun en değerli ögelerinden bir tanesi. Kadro kimyasını oluşturan faktörlerin de iki boyutu var: Bunlardan bir tanesi işin taktik boyutu, yani taktik, teknik kısmına uygun oyuncuları bir ortaya getirmek. İkincisi ise karakter kimyası. Yani birlikte haraket edebilen, mümkünse bir arada oynamaktan zevk alan ve performans verebilen bir küme oluşturmak. Bu saydığım iki faktörü yüzde 50-50 olarak söyleyebilirim lakin bu yüzde 50’lik dilimlerin içerisinde birfazlaca farklı ayrıntı var. Siz koç olarak şayet kâfi teknik donanımda değilseniz oyuncularınızın sizi takip etmesini sağlayamazsınız. Bilhassa kritik anlardaki tahlil koç olarak siz olmalısınız, bu noktada oyunculara motivasyon sağlamanız ve gerekli taktik bilgiyi vermeniz lazım. Şayet bunu başaramazsanız oyuncu sizi takip etmez. Ayrıyeten şayet gerçek bağlantısı kuramıyorsanız ve oyuncu size güvenmiyorsa istediğiniz kadar taktik bilin, oyuncuyu ikna edemezsiniz. ötürüsıyla bunlar iç içe geçmiş ayrıntılar, benim az evvel yüzde 50-50 dememin sebebi de bu. Şayet işinizde en yeterliler içinde olmak istiyorsanız bu iki mevzuda en üst düzeyde olmanız lazım.”
Avrupa’dan NBA’e giden oyuncular ve koçların kimileri kendilerini oraya bir türlü ilişkin hissedemediklerini söylüyorlar, pekala Avrupalı bir antrenör olarak sizin 1 yıllık serüveninizde hiç dışlanıyormuş üzere hissettiğiniz oldu mu?
“Açıkçası kendimi oraya ilişkin değilmiş üzere hissettiğim bir periyot olmadı lakin Avrupa’da oynanan basketbol ile ABD’de oynanan basketbol epeyce farklı. İki oyunun da ismi basketbol lakin mühletler, saha boyutları, kurallar, seyirci ve mola adedi farklı. Yani basketbol potası, top ve çember haricinde neredeyse her şey farklı. ötürüsıyla orada farklı bir kültür ve bu kültürü büsbütün benimsemiş beşerler var. Oraya gideceğiniz vakit o kültürü baştan kabullenerek gitmeniz gerekiyor zira NBA’deki yapı Avrupa’dan farklı. Ayrıyeten teklif geldiğinde siz bunu bilerek gidiyorsunuz. Bunun ön kabulüyle hareket ettiğinizde hem koç olarak, tıpkı vakitte farklı ülkeden gelen bir insan olarak orada yaşamak daha kolay olabilir. şüphesiz oradaki oyun Avrupa’daki üzere değil, ayrıyeten yapılar hayli farklı. Yani pazarlamadan tutup TV gelirlerinden salonlara kadar her şey farklı.”
Sizce yakın vadede Avrupa’dan giden bir koçun NBA’de başantrenörlük yaptığını nazarancek miyiz yoksa oradaki sistemi değiştirmek epeyce mu güç?
“Şu sıralar NBA’de eski oyuncuların başantrenörlük yapması epey tanınan. Bunun haricinde Avrupa’dan giden bir koçun NBA’de başantrenörlük yapmasının fazlaca uzak olduğunu düşünmüyorum zira basketbolun kimi doğruları var. Bu kadar epey Avrupalı oyuncu gidip NBA’de başarılı olabiliyorsa bu oyuncularla bağlantısı güçlü, ayrıyeten İngilizce bilen Avrupalı koçların talih bulma ihtimali bence var. Şunu bilmek lazım, Avrupa’daki basketbol ile NBA’deki basketbol birbirinden epey farklı. Avrupa’da saf basketbol oynanıyor, burada kolektif oynamayı gerektiren bir yapı var. Amerika’daki basketbol ise daha kişisel. Ayrıyeten kuralları ve pazarlama stratejisiyle de bu kişiselliği öne çıkaran bir yapı var. ötürüsıyla NBA’e giden bir koçun oradaki yapıyı devam ettirebilmesi lazım. Oyuncuyu yönetiş biçiminden oynattığı basketbola kadar bunu vadetmesi lazım. Şayet bu koşullar sağlanırsa Avrupa’dan giden koçların NBA’de başantrenör olamamaları için hiç bir niye yok.”
(Eurohoops)
Yeni başantrenörün yanı sıra takımını Tony Taylor, Axel Bouteille, Jerian Grant, Tyrique Jones, Nate Sestina, Erkan Yılmaz, Rıdvan Öncel ve Semih Erden üzere eklemelerle güçlendiren Türk Telekom, grubun neredeyse baştan aşağı yenilenmesine karşın yeni döneme kusursuz bir başlangıç yaptı.
Bu dönem EuroCup ve Basketbol Harika Ligi’nde çaba eden Ankara temsilcisi, yer aldığı her iki kulvarda da etkileyici performanslar ortaya koyuyor. EuroCup olağan döneminde çıktığı 8 maçın 6’sını kazanarak B kümesinin doruğuna yükselen Türk Telekom, Basketbol Üstün Ligi’nde ise 11 maçta 10 galibiyetle ligin doruğunda yer alıyor.
Ayrıca ligde çıktığı son 9 maçın hepsini kazanan Ankara temsilcisi, geçtiğimiz haftalarda güçlü rakibi Fenerbahçe Beko’ya Basketbol Muhteşem Ligi’ndeki birinci yenilgisini tattırarak dikkatleri üzerine topladı.
10 yıllık bir ortanın akabinde bu yıl başantrenörlüğe Türk Telekom’la geri dönen ve şu ana kadar oldukça etkileyici bir koçluk performansı ortaya koyan Fazilet Can, Eurohoops’un sorularını yanıtladı.
Türk Telekom yıllardır tezli takımlarla gayret eden bir kulüp olsa da son devirlerde bir türlü beklenen sonuçların alınamadığını görüyorduk. Siz ise elinizdeki takımla epey kısa müddet içerisinde fevkalade bir istikrar yakaladınız, bunun sırrı nedir?
“Öncelikle çabucak hemen dönemin başında sayılırız, ötürüsıyla bir istikrardan bahsetmemiz için dönemin sonunda bir kıymetlendirme yapsak epeyce daha güzel olur. Burada değerli olan nokta oyuncularımızın hepsinin fazlaca âlâ karakterli, gelişmeye açık ve konsantre olmaları. Ayrıyeten idmanlarda epey çalışıyorlar. Biz de takım olarak fazlaca çalışıyoruz, bu sebeple bir ritim yakaladığımızı düşünüyorum. bir daha de çabucak hemen hiç bir şey başarmadık. Evet, toplamda yanılmıyorsam tüm kulvarlarda çıktığımız 19 resmi maçta 16 galibiyet aldık. Fakat alınan bu galibiyetler ligi gerçek yerde bitiremezseniz hiç bir mana tabir etmiyor. Bu sebeple daha hayli yolumuz var fakat son derece düzgün niyetli, fazlaca çalışan bir takımımız var. Buna hem antrenör, tıpkı vakitte oyuncu grubumuzu dahil edebilirim.”
söylemiş olduğiniz üzere çabucak hemen dönemin başında olmamıza karşın Türk Telekom’un alanda daima belli bir tertip içerisinde hareket ettiğini görüyoruz. Oyuncular güya uzun müddettir birlikte oynuyorlarmış üzere birbirlerini son derece uygun biçimde tamamlıyorlar, bu kadar kısa mühlet içerisinde nasıl bu biçimdesine bir sistem oturtabildiniz?
“Açıkçası bu hususta kurallarımızın hayli net olduğunu söylemem lazım, hamlede ve savunmada şayet olmazsa olmazlarımız var. Bu şayet olmazsa olmazlarımızı her gün, her idmanda kesinlikle konuşup çalışıyoruz. Her ekip toplantısında kesinlikle değiniyoruz, ötürüsıyla şayet olmazsa olmaz dediğim bu hamle ve savunma kurallarını her gün aşikâr ölçüde yineladığımız vakit bu bir alışkanlık haline geliyor. Bu alışkanlık da oyuncuların saha içerisinde tepki verebilmelerini ve bir arada hareket edebilmelerini sağlıyor. O manada açıkçası şu ana kadar nitekim güzel bir gelişim süreci içerisindeyiz. Bilhassa de atakta.”
Bu dönem baktığımızda Erkan Yılmaz, Rıdvan Öncel, Semih Erden ve Berk Demir üzere yerli oyunculardan fazlaca pahalı katkılar aldığınızı nazaranbiliyoruz. Ekibinizde yerli oyuncuların katkısı ve ehemmiyetine dair niyetleriniz neler?
“Şimdi Erkan Yılmaz özelinde baktığımız vakit Erkan’ın tüm yerli oyuncularımız üzere fazlaca büyük bir potansiyeli var. Ben yazın tüm oyuncularımızla kesinlikle yüz yüze görüştüm, birebir ülkede değilsek de manzaralı konuşma yoluyla bu görüşmeleri gerçekleştirdim. Bunu yapmamdaki hedef ne tabir etmek istediğimin karşılıklı olarak anlaşılmasıydı, ortadaki inanç duygusu epey değerli. Bugün Avrupa basketboluna baktığımız vakit seçkin düzeyde hayli istikametli diyebileceğimiz pek fazla oyuncu yok, Erkan’ın seçkin düzeyde oynayabilecek bir potansiyelinin olduğuna inanıyorum. Tıpkı durum Rıdvan (Öncel) için de geçerli. Yani şunun farkındayım, bu oyuncuların hiç birine geçtiğimiz devirlerde buradaki kadar güvenilmemiş ve belli bir kredi verilmemiş. Ben birinci gün bu oyunculara topla karar vermekten çekinmemeleri gerektiğini söylemiştim. Şayet o an konumun gerektirdiği şey oyuncunun şut kullanımıysa bundan çekinmemeleri gerektiğini belirttim. Oyuncuların çembere atak etmek, şut atmak yahut ikili oyun oynamak üzere basketbolun tüm taraflarını kullanmaları lazım. olağan olarak bunu da ekstra çalışarak daha üst düzeylere getirebilirler. Bu noktada Erkan da sorumluluk alıyor, her gün daha düzgüne gidiyor. Bence fazlaca daha uyguna gidebilir, Rıdvan da birebir biçimde. Rıdvan Avrupa’da fazlaca oyuncuda nazaranmeyeceğiniz bir çabukluğa sahip, bu çabukluğu hamle ve savunmada daha verimli kullanabilir. bir daha de sabit şut yüzdesi, Closeout’lara atak ve boyalı alanda alanda gerçek sonucu verebilmek üzere geliştirmesi gereken istikametler var. Bu hususlara hayli çalışıyoruz, çalışmaya da devam edeceğiz. Tıpkı biçimde Berk (Demir) hayli potansiyelli bir oyuncu, 4 numara durumunda yapabildiği epey şey var. Biraz daha sert oynaması ve daha kararlı hale gelmesi durumunda fazlaca daha üst düzeylere çıkabilir. Semih Erden ekibimizin kaptanı, 1 yıl basketbol oynayamadı lakin bu dönem oynadığı tüm maçlarda, bakın tüm maçlarda hayli pahalı katkılar sağladı. kimi vakit iniş çıkışlar yaşayabiliyor lakin insanların bunu anlaması lazım, 36 yaşındaki bir oyuncunun bu biçimdesine uzun bir sakatlıktan geri dönüp her saniye yüzde yüz performans vermesi fazlaca sıkıntı. bir daha de Semih, oyunun kıymetli anlarında girip maçı değiştirebiliyor. Bu dönem birfazlaca maçta bunu yaptı, bizim ona karakter ve oyuncu kimliği bakımından itimadımız sonsuz. Ayrıyeten Boran Güler’e de değinmek istiyorum, o da geçtiğimiz dönem genç yaşında fazlaca önemli bir sakatlık yaşadı. Biz ona karşı sabırlı davranıyoruz ve yavaş yavaş talih veriyoruz, örneğin Trento maçında birinci beşte başladı. Yavaş yavaş müddetlerini arttırıp öz inanç bulmasını sağlamak istiyoruz. Şuna inanıyorum ki Boran bu biçimde çalışmaya devam ederse ileride hayli değerli bir kısaya dönüşecek. Türk oyunculardan randıman almak için epey çalışıyoruz, onlar da epey çabalıyorlar. Umarım bu süreci müspet biçimde devam ettirebiliriz ve dönem sonu geldiğinde yabancı ve yerlileriyle her insanın izlemekten keyif aldığı bir takım yaratabiliriz.”
Yabancı oyunculara baktığımızda ise Jerian Grant, Axel Bouteille, Tony Taylor ve Nate Sestina üzere isimlerden epey önemli katkılar aldığınızı görüyoruz. Bilhassa Grant’i bir oyun kurucu üzere kullanıp bedelli asist katkıları alıyorsunuz. Bu bahis hakkında neler söylemek istersiniz?
“Asistan koçlar, ben ve Genel Menajerimiz Başkan Külçebaş büyük bir mesai harcayarak, bilhassa transfer listemizdeki oyuncuların karakterlerine yönelik araştırmalar yapıyoruz. Oyuncuların teknik özelliklerini izlediğinizde aslına bakarsan az fazlaca bakılırsabiliyorsunuz. Ben başımdaki hamle ve savunma sistemlerine uygun, bundan da kıymetlisi oluşturacağımız kadro kimyasına uygun karakterde oyuncuları seçmek istedim. Karakter manasında şu ana kadar fazlaca gerçek tercihler yaptığımızı hissediyorum, bu epeyce memnunluk verici. Burada ben Nate’i (Sestina) aslına bakarsan Utah Jazz‘deki NBA Yaz Ligi periyodundan tanıyordum. Ayrıyeten Jerian Grant’in yetenekleri ve karakteri, kadromuza ahenk sağlayabileceğini gösteriyordu. Burada açıkçası ‘Jerian Grant’i oyun kurucu üzere kullanıyorsunuz’ demene katılmıyorum. Oyun kurucu sözünün şimdiki basketbolda artık epey fazla yerinin olmadığını düşünüyorum. Oyun kurucu yerine tahminen karar verici demek daha gerçek olabilir. Klasik bir oyun kurucu topu getirir, grubu yarı alana yerleştirir ve oyunu başlatır. Hamlenin bir noktasında top oyun kurucunun eline geri gelir ve Petar Naumoski üzere hamlenin fazlaca büyük kısmında topla oynardan epey daha farklı bir basketbol oynanıyor artık. Biz de kadro olarak daha dinamik ve tempolu oynamak istiyoruz. Bu sebeple Jerian (Grant) 2 numara durumunda oynarken karar verme noktasında bizim ana opsiyonlarımızdan biri oluyor. Bizim için asıl değerli olan husus sahanın her iki tarafını de oynayabilen oyunculara sahip olmamız. Atak ve savunmada performans verebilen oyunculara sahibiz, ötürüsıyla oyunun bir tarafınca kaytarmadan oynuyorlar. Axel (Bouteille) epeyce değerli bir şutör, Avrupa’nın en kıymetli şutörlerinden bir tanesi. Ritmini bulduğu vakit şutu el üzerinden atması bile yüzdesine hayli tesir etmiyor. bir daha de geliştirmemiz gereken epeyce fazla taraf var, dediğim üzere daha dönemin hayli başındayız. çabucak hemen bir muvaffakiyet öyküsü yaratmış değiliz, bu yüzden ayaklarımızın yere basması lazım. Güzel bir takımımız var, grup olarak hayli istekliyiz. bir daha de bir şeyler başarabilmek için önümüzde uzun bir yol var.”
Ayrıca yabancılardan Tyrique Jones da mükemmel bir dönem geçiriyor, bilhassa topu çember etrafında aldığı vakit durdurulması fazlaca sıkıntı bir oyuncu. Sizin Jones’un şu ana kadarki performansı ve potansiyeli hakkındaki görüşleriniz neler?
“Yaşlarından bağımsız olarak tüm oyuncularımız, Avrupa’nın daha üst düzeylerinde oynayabilecek potansiyele sahipler. Burada Tyrique (Jones) ile ilgili değerli bir nokta var, ben kendisiyle birinci görüştüğüm vakit da bunu ona anlatmaya çalıştım. Birden fazla kişi Jones’un geçtiğimiz dönemi İtalya’da yeterli geçirdiğini söylüyor fakat ben buna tam olarak katılmıyorum, bunu kendisine de söylemiş oldum. Pesaro forması ile İtalya’nın büyük ekiplerine karşı oynadığı maçlarda sönük kaldığını gördüm, büyük kadrolara karşı da fark yaratabildiği vakit epeyce daha değerli bir oyuncu olduğunu gösterecektir. Evet, Tyrique Jones epeyce potansiyelli bir oyuncu lakin son 2 yılda NBA yahut G-League’den teklif bekleyip Ekim ayı üzere Avrupa’ya geldi. Yani hazırlık devrini es geçerek direkt olarak maç oynamaya başladı. Bu durum bence Jones üzere oyuncuların Avrupa basketboluna alışma süreçlerini olumsuz etkiliyor. Avrupa’da oynanan basketbolu öğrenmeleri lazım, bu sebeple Tyrique’in yaz periyodunda ortamıza katılmasını fazlaca önemsiyordum. Hazırlık devri boyunca ortamızda olmasının basketbolunu olumlu taraftan etkileyeceğine inanıyordum, bunu ona da söylemiş oldum. O da sahiden çok düzgün karaktere sahip bir oyuncu, tıpkı öbür oyuncularımız üzere. İdmanlarda gelişime açık istikametlerinin üzerine çalışarak her geçen gün daha düzgüne gidiyor. bu türlü çalışmaya devam ettiği takdirde daha üst düzeylerde oynama potansiyeline sahip, çabucak hemen o da bizler üzere yolun başında.”
Bu yaz verdiğiniz bir röportajda “Ankara’daki basketbol külçeşidini bir daha canlandırmak istediğinizi” söylemiştiniz. Bilhassa son devirde oynadığınız maçların büyük kısmında salonunuzun dolu olduğunu görüyoruz, sizce Ankara’daki basketbol kültürü bir daha canlanmaya başladı mı?
“Yani mutlaka geçtiğimiz senelera kıyasla daha fazla bir taraftar takviyesi var, maçlarımıza gelen taraftarlar orada olmaktan keyif alıyorlar. Gitgide daha hayli maça katılan ve bize dayanak olan bir kitle oluşmaya başladı. Bunun artarak devam edeceğine inanıyorum zira Ankara epey değerli bir basketbol kenti. Yapabileceğimiz fazlaca fazla şey var, bu ekibin daha üst düzeylerde çaba etmemesi için hiç bir niye yok. Organizasyonumuzun bunu başaracak gücü var, taraftar potansiyelimizin yanı sıra epeyce hoş bir kentimiz var. Bunu daha üst düzeylere taşımayı ümit ediyoruz, umarım başarabiliriz de fakat şu sıralar olumlu istikamette bir gelişim katiyetle var.”
Evet, döneme şahane bir başlangıç yaptınız lakin sizin de dediğiniz üzere çabucak hemen başlarda sayılırız. Sizin bu döneme dair muvaffakiyet kıstasınız nedir, neler yaşanırsa başarılı yahut başarısız olduk diyebilirsiniz?
“Yaptığım açıklamalarda yahut verdiğim röportajlarda daima tıpkı şeyi söylüyorum. Bu dönem tek bir gayemiz var, o da her gün daha uyguna gitmek ve her gün daha uygun basketbol oynamak. Bu gelişmenin yalnızca bizim tarafımızdan değil, bizi takip eden beşerler tarafınca da görülmesini istiyoruz. aslına bakarsan bu mantaliteyle yola çıkıp her gün elinizden geleni yapıyorsanız sonuç sizi âlâ bir yere götürecektir. Biz alanda elimizden gelen her şeyi yapmıyorsak, tüm gücümüzle gayret etmiyorsak, topu paylaşmıyorsak, sert oynamıyorsak, alanda koşmuyorsak başarısız olmuşuz demektir. Başarısızlık kıstasım budur, buna örnek olarak EuroCup’taki Gran Canaria maçının birinci yarısını verebilirim. Sonunda kaybetsek bile ikinci yarıya değişik bir manzarada çıkıp 20 sayı farktan dönebilmiştik. ötürüsıyla alandaki oyuncuların isimlerinden fazla kolektif bir paylaşım ortaya koyabilmek değerli. Bu kolektif paylaşımı ortaya koyabiliyorsak başarılı olmuşuz demektir, dönem sonunda geldiğimiz noktayı daima birlikte kıymetlendiririz. örneğin sizler dersiniz ki Türk Telekom dönemi şu biçimde bitirdi ve başarılı oldu, yahut şu biçimde bitirdi ve başarısız oldu. Benim maksadım her gün daha güzele gitmek.”
Geçtiğimiz dönemi NBA’de Utah Jazz koçu Quin Snyder’ın takımında geçirdiniz. Bu bir dönemlik NBA serüveninin mesleğinize ne çeşit olumlu yansımaları oldu?
“Açıkçası fazlaca fazla olumlu yansıması oldu. Öncelikle oyuncuları daha fazla anlamam gerektiğini, onları daha fazlaca dinlemem gerektiğini ve duygusal açıdan daha sık empati kurmam gerektiğini hissettim. Lakin Avrupa’da tertip disiplinini ve teknik disiplini asla elden bırakmamanız gerekiyor. ötürüsıyla ben bunların bir sentezini yaparak oyuncularla bağlantılarımı güzel tutup bir yandan da beni takip etmelerini sağlayacak bir denklem yaratmaya çalışıyorum. Agresif, aç ve başarılı olmak isteyen bir grup yaratmak için çabalıyorum, bunu yaparken de NBA’deki oyuncuyu dinlemek ve daha düzgün anlamak üzere hususların bana olumlu katkı sağladığını düşünüyorum. Teknik bakımdan ise çalıştığım koç Quin Snyder’dı. Kendisi daha evvel Avrupa’da çalışmış bir NBA başantrenörü. Kendisi hakikaten bir dahi olarak nitelendirebileceğim, basketbol zekası dayanılmaz bir koç. Benim açıkçası en büyük şanslarımdan biri hem Zeljko Obradovic, birebir vakitte Quin Snyder üzere iki fazlaca kıymetli basketbol aklıyla çalışmış olmam. Bu iki ismin yanı sıra bir daha Igor Kokoskov’u da dahil edebilirim. Bu koçlarla çalışmış olmak benim için büyük talih, bu isimlerin yanında kendi koçluk ideolojimi oluşturabilmek benim için epeyce pahalıydı.”
Molalarda ve maç içerisinde oyuncularınıza karşı vakit zaman sesinizi yükselttiğinizi yahut kızdığınızı gorebiliyoruz. Bir koç olarak bunun hududunu nasıl belirliyorsunuz?
“Benim için en kıymetli bahis kendim olmak. Maç içerisinde, görüşmede yahut molada oyuncular benim olduğum üzere davrandığımı hissediyorlarsa benim niyetimin ne olduğunu biliyorlar. ötürüsıyla bu davranışımın kendilerine yönelik şahsi bir akın olmadığının farkındalar, en azından bunu kendi oyuncularım için söylüyorum. Hudut çizme konusuna gelirsek şayet siz kendiniz olup samimi davranırsanız bence oyuncularınız bu tutumu hissediyorlar. kimi vakit oyuncu size karşı ekstra tolerans gösteriyor zira sizin doğal davrandığınızı görüp ‘bu adam benim gelişimim için düzgün bir şeyler söylüyor’ formunda düşünüyor. Bu yaşandığı vakit oyuncuların toleransı artıyor. kimi vakit siz de oyuncunun kadro faydasına bir şey yaptığını hissettiğinizde, yaptığı yanılgının aslında olumlu bir şey yapmaya çalışırken gerçekleştiğini fark ettiğinizde daha toleranslı yaklaşıyorsunuz. Bu bence karşılıklı olarak oyuncularla birbirimizi anlamak ve samimi olmakla ilgili bir şey. Makul bir sondan çok daha doğal gelişen bir durum, açıkçası hudut şu desibeldir üzere bir şey diyemem.”
Peki sizce basketbolun yüzde kaçı taktik, yüzde kaçı irtibattan ibaret?
“Ben buna ekstra bir seçenek daha eklemek istiyorum, o da kimya. Bence kimya basketbolun en değerli ögelerinden bir tanesi. Kadro kimyasını oluşturan faktörlerin de iki boyutu var: Bunlardan bir tanesi işin taktik boyutu, yani taktik, teknik kısmına uygun oyuncuları bir ortaya getirmek. İkincisi ise karakter kimyası. Yani birlikte haraket edebilen, mümkünse bir arada oynamaktan zevk alan ve performans verebilen bir küme oluşturmak. Bu saydığım iki faktörü yüzde 50-50 olarak söyleyebilirim lakin bu yüzde 50’lik dilimlerin içerisinde birfazlaca farklı ayrıntı var. Siz koç olarak şayet kâfi teknik donanımda değilseniz oyuncularınızın sizi takip etmesini sağlayamazsınız. Bilhassa kritik anlardaki tahlil koç olarak siz olmalısınız, bu noktada oyunculara motivasyon sağlamanız ve gerekli taktik bilgiyi vermeniz lazım. Şayet bunu başaramazsanız oyuncu sizi takip etmez. Ayrıyeten şayet gerçek bağlantısı kuramıyorsanız ve oyuncu size güvenmiyorsa istediğiniz kadar taktik bilin, oyuncuyu ikna edemezsiniz. ötürüsıyla bunlar iç içe geçmiş ayrıntılar, benim az evvel yüzde 50-50 dememin sebebi de bu. Şayet işinizde en yeterliler içinde olmak istiyorsanız bu iki mevzuda en üst düzeyde olmanız lazım.”
Avrupa’dan NBA’e giden oyuncular ve koçların kimileri kendilerini oraya bir türlü ilişkin hissedemediklerini söylüyorlar, pekala Avrupalı bir antrenör olarak sizin 1 yıllık serüveninizde hiç dışlanıyormuş üzere hissettiğiniz oldu mu?
“Açıkçası kendimi oraya ilişkin değilmiş üzere hissettiğim bir periyot olmadı lakin Avrupa’da oynanan basketbol ile ABD’de oynanan basketbol epeyce farklı. İki oyunun da ismi basketbol lakin mühletler, saha boyutları, kurallar, seyirci ve mola adedi farklı. Yani basketbol potası, top ve çember haricinde neredeyse her şey farklı. ötürüsıyla orada farklı bir kültür ve bu kültürü büsbütün benimsemiş beşerler var. Oraya gideceğiniz vakit o kültürü baştan kabullenerek gitmeniz gerekiyor zira NBA’deki yapı Avrupa’dan farklı. Ayrıyeten teklif geldiğinde siz bunu bilerek gidiyorsunuz. Bunun ön kabulüyle hareket ettiğinizde hem koç olarak, tıpkı vakitte farklı ülkeden gelen bir insan olarak orada yaşamak daha kolay olabilir. şüphesiz oradaki oyun Avrupa’daki üzere değil, ayrıyeten yapılar hayli farklı. Yani pazarlamadan tutup TV gelirlerinden salonlara kadar her şey farklı.”
Sizce yakın vadede Avrupa’dan giden bir koçun NBA’de başantrenörlük yaptığını nazarancek miyiz yoksa oradaki sistemi değiştirmek epeyce mu güç?
“Şu sıralar NBA’de eski oyuncuların başantrenörlük yapması epey tanınan. Bunun haricinde Avrupa’dan giden bir koçun NBA’de başantrenörlük yapmasının fazlaca uzak olduğunu düşünmüyorum zira basketbolun kimi doğruları var. Bu kadar epey Avrupalı oyuncu gidip NBA’de başarılı olabiliyorsa bu oyuncularla bağlantısı güçlü, ayrıyeten İngilizce bilen Avrupalı koçların talih bulma ihtimali bence var. Şunu bilmek lazım, Avrupa’daki basketbol ile NBA’deki basketbol birbirinden epey farklı. Avrupa’da saf basketbol oynanıyor, burada kolektif oynamayı gerektiren bir yapı var. Amerika’daki basketbol ise daha kişisel. Ayrıyeten kuralları ve pazarlama stratejisiyle de bu kişiselliği öne çıkaran bir yapı var. ötürüsıyla NBA’e giden bir koçun oradaki yapıyı devam ettirebilmesi lazım. Oyuncuyu yönetiş biçiminden oynattığı basketbola kadar bunu vadetmesi lazım. Şayet bu koşullar sağlanırsa Avrupa’dan giden koçların NBA’de başantrenör olamamaları için hiç bir niye yok.”
(Eurohoops)