Kanaviçenin son yıllarda unutulduğu düşünülsede aslında giderek kullanımı artmaktadır. Girdiğiniz evlerin sağına soluna baktığınız zaman illaki bir yerinde Kanaviçe görebilirsiniz. Eskiden alt sınıfın yaptığı bir işleme iken giderek elit kesimin kullanımı altına girmiştir. Kanaviçe özellikle son yıllarda değerini oldukça arttırmış ve evlerimizin vazgeçilmezi olmuştur. Peki bu Kanaviçe Tekniği Nedir? Kanaviçe Nasıl Yapılır? hepsini sizin için tek tek araştırdık ve yazımıza ekledik. Keyifli okumalar dileriz.
Kanaviçe Nedir?
Türk işlemeleri, en büyük değer ve güzelliklerini motifler ve renklerinin
yanısıra tekniklerine de borçludurlar. Bu teknik yüzyıllar boyunca daima gelişme
göstermiştir. İşlemeci, dokumanın üzerinde, iğnesini öylesine kullanmıştır ki, bu hareket işleme sanatında çeşitli iğne şekillerinin doğmasına sebep olmuştur.Kanaviçe puanlarının yapılışı üçe ayrılır;
Kanaviçe işi kumaş üzerine teğellenen kanava bezi üzerine işlenir. İşlemenins onunda kanava bezinin iplikleri çekilerek temizlenir.
Desen doğrudan doğruya kanava bezi üzerine işlenir. Kanava bezinin yüzeyi kanava puanları ile tamamen doldurulur.
Kanaviçe deseni ipliği sayılabilen herhangi bir kumaş üzerine ipliği sayılarak işlenir. Kanaviçe tek ve çift iğne olmak üzere iki tür iğnesi vardır.
Kanaviçe Tek İğne Tekniği
Genellikle çift iplikli kanaviçe bezi veya ipliği sayılabilen kumaşlara işlenir. Kanaviçe bezinin bir karesinden çıkan iğne, bir iplik sağa, bir iplik yukarı sayılarak verev batılır. Bir iplik sola sayılarak kumaşın yüzüne çıkılır. Gerekli olan sayı kadar aynı işlem tekrarlanır. Geriye dönüşler bir iplik sağa bir aşağıya batarak ters yönde tekrarlanır. Böylece üst üste atılan karşılıklı iki verev iplik bir çapraz oluşturur. Her çapraz bir kanaviçe tek iğne puanıdır. Puanlar yan yana sıralanarak motifler oluşturulur.
Kanaviçe Çift İğne Tekniği
Kanaviçe tek iğne puanından daha büyük olan çift iğne puanı iri motifleri
oluşturur. Kanaviçe bezi veya ipliği sayılabilen kumaşlara işlenir. Kanaviçe bezinin bir
karesinden çıkan iğne iki iplik sağa, iki iplik yukarı sayılarak verev batırılır. İki iplik
sola sayılarak kumaş yüzüne çıkılır. İki iplik sağa, iki iplik aşağı sayılarak batırılır. Üst
üste atılan karşılıklı iki verev iplik bir çapraz oluşturur. Çapraz ipliklerin ortasında boş
kalan karelere, önce boyuna sonra enine olmak üzere dik iplikler “+” şeklinde atılarak
puan tamamlanır. Puanlar yan yana sıralanarak motifler oluşturulur.
Kanaviçede Renk
Türk işlemelerinde renk, motif kadar değer taşır. Motif ve renk birbirini
bütünler. Türk el sanatlarında, özellikle işlemede sanatçı, daima iyiyi, güzeli ve
doğruyu aramış, bunda da başarılı olmuştur. Parlak ve acı renklerden mümkün olduğu
kadar uzak kalmış, işlemelerinde yumuşak ve pastel renkleri kullanmıştır.
Kanaviçe işlemelerde, çok renkli (polikrom) bir sistem görülmektedir. Çok
renkli sistemin yanında tek renkli (monokrom) düzendeki kompozisyonlarda dikkati
çekmektedir. İşlemelerde bir örnek birden fazla rengin ya da bir rengin tonlarının
kullanıldığı bilinmektedir. Kanaviçelerde bir rengin koyusu ve açığı uyum açısından
güzel görünmektedir. Polikrom bir yaklaşımla yapılan renklendirmelerde, genellikle
kompozisyonu oluşturan birimlerin renklendirilmesinde bazen natüralist, bazen
antinatüralist yaklaşımlarla renkler dağıtılmıştır. Bir motifte, en az üç, en fazla 15 rengin bir arada kullanıldığı tespit edilmiştir. Renklerde kırmızı, sarı, pembe ve tonları yeşil ve tonları en çok kullanılan ana renkler olarak belirlenmiştir.
Kanaviçede Konu
Üç kıtada hüküm süren Türkler işleme sanatını çok yaygın bir hale getirmiş ve
beğendirmiştir. Türk işlemeleri gerek renk, gerek motif, gerek teknik bakımından en
güzele erişmiştir. Kanaviçe işlemeleri renk, teknik ve konu bakımından özgün ve güzel
örneklerle doludur. İşlemelerde motif zenginliği sonsuzdur. Motiflerin oluşturulmasında
genellikle doğadan faydalanılmıştır. Türk kadınları doğada gördükleri, günlük hayattan
seçtikleri her şeyi stilize ederek renklendirmiş ve en güzel şekilde işlemeyi bilmişlerdir.
Kanaviçe işlemelerinde çok sık rastladığımız bitkisel bezemelerin yanısıra, figürlü, geometrik ve nesneli bezemelerde karşımıza çıkmaktadır. Seçilen konuları şöyle sıralayabiliriz:
Bitkisel Bezeme: Çiçek, dal, meyve, yaprak vb. gibi.
Figürlü Bezeme: Kelebek, kuş, geyik vb. gibi.
Geometrik Bezeme: Kare, dikdörtgen, daire vb. gibi.
Manzaralı Bezeme: Ev, ağaç, vb. gibi.
Nesneli Bezeme: Vazo, saksı, kurdela, fiyonk vb. gibi.
Yazılı Bezeme: Markalar ve Osmanlıca rumuzlar.
Kanaviçe Nedir?
Türk işlemeleri, en büyük değer ve güzelliklerini motifler ve renklerinin
yanısıra tekniklerine de borçludurlar. Bu teknik yüzyıllar boyunca daima gelişme
göstermiştir. İşlemeci, dokumanın üzerinde, iğnesini öylesine kullanmıştır ki, bu hareket işleme sanatında çeşitli iğne şekillerinin doğmasına sebep olmuştur.Kanaviçe puanlarının yapılışı üçe ayrılır;
Kanaviçe işi kumaş üzerine teğellenen kanava bezi üzerine işlenir. İşlemenins onunda kanava bezinin iplikleri çekilerek temizlenir.
Desen doğrudan doğruya kanava bezi üzerine işlenir. Kanava bezinin yüzeyi kanava puanları ile tamamen doldurulur.
Kanaviçe deseni ipliği sayılabilen herhangi bir kumaş üzerine ipliği sayılarak işlenir. Kanaviçe tek ve çift iğne olmak üzere iki tür iğnesi vardır.
Kanaviçe Tek İğne Tekniği
Genellikle çift iplikli kanaviçe bezi veya ipliği sayılabilen kumaşlara işlenir. Kanaviçe bezinin bir karesinden çıkan iğne, bir iplik sağa, bir iplik yukarı sayılarak verev batılır. Bir iplik sola sayılarak kumaşın yüzüne çıkılır. Gerekli olan sayı kadar aynı işlem tekrarlanır. Geriye dönüşler bir iplik sağa bir aşağıya batarak ters yönde tekrarlanır. Böylece üst üste atılan karşılıklı iki verev iplik bir çapraz oluşturur. Her çapraz bir kanaviçe tek iğne puanıdır. Puanlar yan yana sıralanarak motifler oluşturulur.
Kanaviçe Çift İğne Tekniği
Kanaviçe tek iğne puanından daha büyük olan çift iğne puanı iri motifleri
oluşturur. Kanaviçe bezi veya ipliği sayılabilen kumaşlara işlenir. Kanaviçe bezinin bir
karesinden çıkan iğne iki iplik sağa, iki iplik yukarı sayılarak verev batırılır. İki iplik
sola sayılarak kumaş yüzüne çıkılır. İki iplik sağa, iki iplik aşağı sayılarak batırılır. Üst
üste atılan karşılıklı iki verev iplik bir çapraz oluşturur. Çapraz ipliklerin ortasında boş
kalan karelere, önce boyuna sonra enine olmak üzere dik iplikler “+” şeklinde atılarak
puan tamamlanır. Puanlar yan yana sıralanarak motifler oluşturulur.
Kanaviçede Renk
Türk işlemelerinde renk, motif kadar değer taşır. Motif ve renk birbirini
bütünler. Türk el sanatlarında, özellikle işlemede sanatçı, daima iyiyi, güzeli ve
doğruyu aramış, bunda da başarılı olmuştur. Parlak ve acı renklerden mümkün olduğu
kadar uzak kalmış, işlemelerinde yumuşak ve pastel renkleri kullanmıştır.
Kanaviçe işlemelerde, çok renkli (polikrom) bir sistem görülmektedir. Çok
renkli sistemin yanında tek renkli (monokrom) düzendeki kompozisyonlarda dikkati
çekmektedir. İşlemelerde bir örnek birden fazla rengin ya da bir rengin tonlarının
kullanıldığı bilinmektedir. Kanaviçelerde bir rengin koyusu ve açığı uyum açısından
güzel görünmektedir. Polikrom bir yaklaşımla yapılan renklendirmelerde, genellikle
kompozisyonu oluşturan birimlerin renklendirilmesinde bazen natüralist, bazen
antinatüralist yaklaşımlarla renkler dağıtılmıştır. Bir motifte, en az üç, en fazla 15 rengin bir arada kullanıldığı tespit edilmiştir. Renklerde kırmızı, sarı, pembe ve tonları yeşil ve tonları en çok kullanılan ana renkler olarak belirlenmiştir.
Kanaviçede Konu
Üç kıtada hüküm süren Türkler işleme sanatını çok yaygın bir hale getirmiş ve
beğendirmiştir. Türk işlemeleri gerek renk, gerek motif, gerek teknik bakımından en
güzele erişmiştir. Kanaviçe işlemeleri renk, teknik ve konu bakımından özgün ve güzel
örneklerle doludur. İşlemelerde motif zenginliği sonsuzdur. Motiflerin oluşturulmasında
genellikle doğadan faydalanılmıştır. Türk kadınları doğada gördükleri, günlük hayattan
seçtikleri her şeyi stilize ederek renklendirmiş ve en güzel şekilde işlemeyi bilmişlerdir.
Kanaviçe işlemelerinde çok sık rastladığımız bitkisel bezemelerin yanısıra, figürlü, geometrik ve nesneli bezemelerde karşımıza çıkmaktadır. Seçilen konuları şöyle sıralayabiliriz:
Bitkisel Bezeme: Çiçek, dal, meyve, yaprak vb. gibi.
Figürlü Bezeme: Kelebek, kuş, geyik vb. gibi.
Geometrik Bezeme: Kare, dikdörtgen, daire vb. gibi.
Manzaralı Bezeme: Ev, ağaç, vb. gibi.
Nesneli Bezeme: Vazo, saksı, kurdela, fiyonk vb. gibi.
Yazılı Bezeme: Markalar ve Osmanlıca rumuzlar.